Borówka wysoka, inaczej borówka amerykańska, słynąca ze smacznych owoców o licznych walorach prozdrowotnych, bogatych w antyoksydanty, witaminy i minerały, cieszy się rosnącym zainteresowaniem konsumentów, przetwórców i producentów. Szacuje się, że od roku 2013 produkcja borówki amerykańskiej w Polsce wzrosła ponad pięciokrotnie, a każdego roku spożycie tego wartościowego owocu rośnie o około 8%. Choć w ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost kosztów produkcji, a producenci muszą się mierzyć z wyzwaniami organizacyjnymi i logistycznymi, to analiza opłacalności nadal wypada dość dobrze. Stąd spora liczba ogrodników zainteresowanych rozpoczęciem produkcji borówki, ale osiągnięcie plonów zapewniających opłacalność przedsięwzięcia wymaga odpowiedniego przygotowania, szczegółowej analizy szeregu istotnych czynników i nie jest niemożliwe bez odpowiedniego systemu nawadniania i fertygacji.
Jakie warunki są dobre dla borówki amerykańskiej?
Borówka amerykańska to roślina, o specyficznych wymaganiach, lubi gleby o kwaśnym odczynie, lekkie i przepuszczalne, bogate w substancje organiczną, ale przede wszystkim o doskonałych warunkach wodno-powietrznych. Płytki i szeroko rozłożony system korzeniowy wrażliwy jest na niedobór wody i nie toleruje nawet krótkotrwałej suszy. Większość plantacji borówki wysokiej jest zakładana na glebach lekkich o małej
pojemności wodnej, a występujące na terenie Polski, częste niedobory opadów i ich duża nierównomierność, potęgowane przez zjawisko ocieplania się klimatu i wzrost ewapotranspiracji, powoduje konieczność stosowania systemów nawadniania.
Borówka amerykańska – wymagania wodne
Bardzo ważnym elementem w projektowaniu systemu nawadniania dla plantacji borówki jest określenie potrzeb wodnych i zbilansowanie ich z ilością wody dostępnej w gospodarstwie. Na podstawie wieloletnich pomiarów dla większości obszaru Polski, dobowe wielkości ETp
– czyli ewapotranspiracji, przy optymalnym zaopatrzeniu roślin w wodę, kształtują się w okresie wegetacyjnym na poziomie od 3 do 5 litrów/m2/na dobę, a w dniach bardzo upalnych, słonecznych i wietrznych (czerwiec, lipiec) mogą nawet przekraczać ten poziom. W naszych warunkach klimatycznych opady deszczu pokrywają potrzeby roślin jedynie częściowo, niedobory uzupełnia się więc za pomocą systemu nawadniania, a liczba dni wymagających nawadniania wynosi około 100. Oznacza to, że roczne zapotrzebowanie na wodę 1 ha plantacji borówki wynosi 3-5.000 m3. Biorąc pod uwagę te dane należy
dysponować odnawialnym rezerwuarem wody o pojemności stosownej do wielkości plantacji. Pojemność zbiornika powinna odpowiadać minimum jednodniowemu zapotrzebowaniu, choć bezpieczniej jest, jeśli zgromadzony zapas pozwala zaspokoić potrzeby wodne na 2-3 dni.
System nawadniania borówki amerykańskiej
Ze względów praktycznych i ekonomicznych w nawadnianiu borówki stosuje się systemy nawadniania kroplowego. Systemy te są oszczędne, jako że dystrybuują wodę bezpośrednio do strefy korzeniowej roślin, minimalizując straty wody występujące przy innych typach nawadniania. Brak moczenia roślin ogranicza też warunki do rozwoju chorób grzybowych. System nawadniania kroplowego umożliwia fertygację, czyli nawożenie w połączeniu z nawadnianiem.
Instalacja nawadniania kroplowego składa się z wielu elementów ściśle ze sobą współpracujących, dlatego też złe ich dobranie pod względem rozwiązań technicznych i jakościowym, może skutkować nieprawidłową pracą systemu. Duża presja obniżania kosztów powoduje, że rozwiązania właściwe wypierane są przez te „gorsze i tańsze” – zarówno pod względem zastosowanych materiałów ( krótka trwałość, niska jakość i słabe parametry techniczne), jak i jakości projektu instalacji i jej wykonawstwa (montażu). Przy wyborze spośród różnych ofert warto więc zwracać uwagę, czy proponowane rozwiązanie oparte jest na stosownych obliczeniach hydraulicznych oraz czy zastosowano odpowiednie rozwiązania techniczne, prawidłowo dobrano wyposażenie pompowni i filtrację, urządzenia do fertygacji oraz samą linię kroplującą. Zaprojektowanie systemu należy zawsze powierzyć specjaliście, który dobierze właściwe elementy systemu do istniejących warunków lokalnych.
Dlaczego system nawadniania ma tak duże znaczenie?
Plantacja borówki jest uprawą wieloletnią – w aspekcie ekonomicznym inwestycja w profesjonalny system nawadniania ma kluczowe znaczenie w efektywności uprawy i osiągnięciu założonej zyskowności – dlatego też system nawadniania powinien być dobrze zaprojektowany, oparty o profesjonalne urządzenia, wykonany z materiałów dobrej jakości, funkcjonalny i trwały oraz perspektywiczny, czyli uwzględniający możliwość rozbudowy w przyszłości. W ostatnim czasie następuje też wiele zmian prawnych w zakresie korzystania z wód, konieczna jest zatem zgodność z lokalnymi uwarunkowaniami środowiskowymi i administracyjnymi oraz prawem wodnym. Zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy chętnie pomogą opracować rozwiązanie dopasowane do potrzeb Twojej plantacji.